Indywidualnie dobrana terapia kluczem do bezpieczeństwa i skuteczności?

Obecnie leczenie dobierane jest najczęściej na podstawie danych, które wskazują na skuteczność dla większości populacji [1]. To zwykle oznacza „jeden lek dla wszystkich”. Istnieje jednak niebezpieczeństwo związane z takim działaniem – badania pokazują, że aż 2,2 miliona osób w USA trafia rocznie do szpitala z powodu niepożądanych działań leków [2].

Badania naukowe wskazują również, że:

• jedynie 60% pacjentów bez przeprowadzenia badania genetycznego w celu dobrania indywidualnego leczenia ma szanse na skuteczną terapię [3],
• u dzieci ze zmianami genetycznymi powodującymi wolne przetwarzanie substancji leczniczych wymagane jest zmniejszenie dawki leku nawet o 70% w stosunku do dawki standardowej, aby leczenie było bezpieczne i skuteczne. Dotyczy to nawet 10% populacji [4,5],
• u dzieci ze zmianami genetycznymi powodującymi szybkie przetwarzanie substancji leczniczych wymagane jest nawet 3-krotne zwiększenie dawki leku w stosunku do dawki standardowej, aby leczenie było skuteczne. Dotyczy to nawet 10% populacji [4, 5].

Dobranie dawki i formy dotyczy też leków psychiatrycznych

Chodzi o niektóre leki stosowane przeciwdepresyjnie, przeciwpsychotycznie czy leki uspokajające i o działaniu przeciwdrgawkowym. Zbyt niska dawka u osób szybko przetwarzających lek może powodować obniżoną skuteczność terapii lub jej całkowity brak. Dostarczanie za dużej ilości leku w przypadku wolnego metabolizmu może z kolei wiązać się z wystąpieniem/nasileniem działań niepożądanych.

Badania genetyczne – nowoczesna medycyna pozwala dopasować leczenie

Obecnie coraz większą uwagę przywiązuje się do indywidualizacji terapii. Również w Polsce dostępne są badania, dzięki którym można zbadać konkretne geny powodujące wolniejsze/szybsze przekształcanie substancji i różne reakcje na leki. Wyniki takich badań zapewniają cenną wiedzę na całe życie i pozwalają dopasować skuteczne i bezpieczne leczenie – również w przypadku np. depresji, nerwicy czy zaburzeń lękowych.