Obecnie w psychiatrii stosowane są oprócz obserwacji, badania przedmiotowego i psychologicznego, dodatkowe metody, które pozwalają głównie na wykluczenie organicznych uszkodzeń mózgu.
Podstawą do diagnostyki przez lekarza psychiatrę pozostaje nadal zebranie dokładnego i wnikliwego wywiadu z pacjentem oraz jego rodziną.
Uwzględniane są wtedy nie tylko zmiany stanu psychicznego chorego, ale także przebyte choroby neurologiczne, ogólny stan zdrowia i dane dotyczące okresu dzieciństwa. Daje to możliwość otrzymania spójnego obrazu klinicznego.
Podczas badania stanu psychicznego lekarz ocenia:
- zachowanie się i napęd psychoruchowy
- nastrój
- świadomość i przytomność
- uwagę, pamięć oraz orientację w otoczeniu i sytuacji co do własnej osoby
- mowę, czy występuje gadatliwość, afazja, perseweracje lub słowotwory
- inteligencję
- osobowość
- życie popędowe
- poczucie choroby psychicznej
- zaburzenia postrzegania, czyli omamy, urojenia lub nadwrażliwość zmysłowa
Badania neuroradiologiczne
Badania neuroradiologiczne szczególnie przydatne są w diagnostyce zaburzeń psychicznych uwarunkowanych organicznie. Do tych celów służy głównie tomografia komputerowa (TK), rezonans magnetyczny (MR), pozytronowa emisyjna tomografia (PET) i badanie elektroencefalograficzne (EEG).
Badanie elektroencefalograficzne
Podczas badania EEG za pomocą elektrod umieszczonych na głowie pacjenta rejestrowana jest czynność bioelektryczna mózgu, czyli zmienne pole wywołane przez prądy płynące w środowisku zewnątrzkomórkowym. Prądy te powstają wskutek aktywności neuronów kory mózgu. Na zapis pojedynczej elektrody składa się suma tysięcy pojedynczych potencjałów postsynaptycznych.
fot. ojoimages
Interpretacja EEG polega na ocenie morfologii, symetrii, amplitudy i częstotliwości określonych elementów graficznych uzyskanych w zapisie czynności bioelektrycznej mózgu. Każda większa zmiana jest oznaką patologii, a samo badanie pomocne jest w diagnostyce chorób psychicznych wynikających ze stanów zapalnych ośrodkowego układu nerwowego, encefalopatii, ogniskowego uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego lub bezdrgawkowego stanu padaczkowego.
Tomografia komputerowa
Badanie za pomocą tomografu komputerowego pozwala uwidocznić struktury czaszki, przestrzenie płynowe oraz samą tkankę mózgową. Zasada działania TK polega na rejestrowaniu metodą cyfrową wartości absorpcji promieni rentgenowskich przez badaną tkankę. Obraz badanego narządu otrzymuję się w różnych warstwach i płaszczyznach.