W Polsce jest 600 000 do 800 000 osób uzależnionych od alkoholu. Na ilość i częstotliwość spożywania alkoholu mają głównie wpływ czynniki społeczne, takie jak łatwość nabycia, niska cena, tolerancja nietrzeźwości i picie w towarzystwie ludzi nadużywających wysokoprocentowych napojów.
Spis treści:
Charakterystyczne dla stylu spożywania alkoholu w Polsce jest wypijanie dużych ilości w krótkim czasie, czego efektem często są niepożądane poalkoholowe zachowania, agresja i psychozy alkoholowe.
Picie ryzykowne czyli granica uzależnienia
Za picie ryzykowne uważa się wypijanie przez co najmniej pięć dni w tygodniu średnio przynajmniej trzech do czterech standardowych porcji alkoholu u mężczyzn i jeden do dwóch standardowych porcji dla kobiet, gdzie za porcję standardową uważa się 10 gram czystego alkoholu, czyli jeden kieliszek wódki, 100 ml wina lub 0,5 litra piwa. Zazwyczaj nie pociąga za sobą negatywnych konsekwencji, ale jeśli podany wzór picia nie zostanie zmieniony, może doprowadzić do uzależnienia. Aby temu zapobiec warto monitorować spożycie alkoholu i zmniejszyć wypijane ilości, jednak najlepszym rozwiązaniem jest abstynencja.
Uzależnienie
Uzależnienie definiowane jest jako kompleks zjawisk fizjologicznych, behawioralnych i poznawczych gdzie przyjmowanie alkoholu dominuje nad innymi zachowaniami.
Rozpoznanie uzależnienia można stwierdzić gdy występują co najmniej trzy objawy z poniższych:
- silne pragnienie picia lub odczuwanie przymusu używania alkoholu
- trudności kontrolowania zachowania związanego z piciem, np. trudność w powstrzymaniu się od picia przed południem lub w wypiciu zakładanej ilości alkoholu
- wystąpienie charakterystycznych objawów abstynencyjnych
- wystąpienie tolerancji, czyli potrzeby używania większych niż poprzednio dawek w celu uzyskania podobnego efektu
- używanie alkoholu pomimo świadomości o jego szkodliwości
- zaniedbywanie codziennych obowiązków i zainteresowań
Przerwanie picia przez osoby uzależnione skutkuje wystąpieniem zespołu abstynencyjnego w czasie kilku do kilunastu godzin od ostatniego upojenia.
Charakteryzuje się on:
- obecnością drżenia mięśniowego języka, dłoni i powiek
- wzmożoną potliwością
- lękiem i niepokojem
- podnieceniem psychomotorycznym
- bólami głowy
- zaburzeniami snu
- ogólnym złym samopoczuciem
Leczenie uzależnienia od alkoholu
Szybkie rozpoznanie uzależnienia daje szansę na skuteczniejsze leczenie. Często wśród chorych spotykane jest wytwarzanie mechanizmów obronnych, czyli iluzji i zaprzeczeń w których minimalizują duże spożycie alkoholu, problemy zdrowotne i zaburzenia funkcjonowania społecznego, co zamazuje realny obraz uzależnienia i powoduje trudności diagnostyczne.
Proces leczenie rozpoczyna się od terapii zaspołu abstynencyjnego i detoksykacji. Po tym etapie chory kierowany jest na psychoterapię, która najczęściej ma charakter grupowy. Początkowo opiera się na edukacji, aby uzmysłowić choremu szkodę jaką wyrządza alkohol w organizmie, później skupia się na poprawie funkcjonowania pacjenta, rozpoznawaniu stanów psychicznych i społecznych prowadzących do picia oraz sposobów unikania takich sytuacji.Możliwe jest także wsparcie farmakologiczne psychoterapii.