Są badania naukowe, które mają szczególną rangę i zasięg oddziaływania. Takim badaniem jest CATIE - Clinical Antipsychotic Trials of Intervention Effectiveness. Można spokojnie przejąć, że będzie ono podstawą opracowań podręcznikowych, jest już szeroko cytowane.
Są badania naukowe, które mają szczególną rangę i zasięg oddziaływania. Takim badaniem jest CATIE - Clinical Antipsychotic Trials of Intervention Effectiveness. Można spokojnie przyjąć, że będzie ono podstawą opracowań podręcznikowych, jest już szeroko cytowane. Jego wyniki pojawiają się bez żadnych dodatkowych wyjaśnień w treściach adresowanych do psychiatrów na całym świecie w postaci – „ w CATIE stwierdzono, że...”. Jedną z przesłanek takiej pozycji CATIE jest fakt, że badanie to nie zostało zlecone przez firmy farmaceutyczne ani konkretny jeden ośrodek kliniczny. Jest dość szczególne i ma szczególnie wysoka rangę. Zostało ono zainicjowane przez Narodowy Instytut Zdrowia USA INIMH) w celu porównania skuteczności leków przeciwpsychotycznych. Protokół badania został uprzednio opublikowany i poddany dyskusji zespołów ekspertów, administratorów opieki zdrowotnej oraz przedstawicieli osób korzystających z tej opieki.
Badanie zostało przeprowadzone pomiędzy styczniem 2001 a grudniem 2004. W badaniu uczestniczyło 57 ośrodków badawczych. Całkowita liczna pacjentów objętych badaniem wynosiła 1493 osoby.
Faza pierwsza badania została zaplanowana na maksymalnie 18 miesięcy, i była prowadzona do tego momentu lub do czasu, kiedy leczenie zostało przerwane z jakichkolwiek przyczyn.
W sposób losowy przydzielono chorych biorących udział w badaniu do grup otrzymujących leki przeciwpsychotyczne II generacji i perfenazynę. Leki objęte badaniem oraz ich średnie dawki zawiera tabela 1.
Tabela 1. Leki zastosowane w badaniu CATIE
|
Lek |
Średnia dawka |
|
Olanzapina |
20,1mg |
|
Perfenazyna |
20,8 |
|
Kwetiapina |
543,4 |
|
Risperidon |
3,9 |
|
Ziprasidon (od stycznia 2002) |
112,8 |
Osoby włączone do badania spełniały następujące kryteria:
- wiek 18-65 lat
- diagnoza schizofrenii na podstawie Structured Clinical Interview DSM –IV
Natomiast nie objęto badaniem osób leczonych z rozpoznaniem zaburzeń schizoafektywnych, upośledzenia umysłowego lub innych zaburzeń poznawczych oraz mających w wywiadzie tylko jeden epizod psychotyczny. Wyłączono pacjentów mających w wywiadzie poważne działania niepożądane leków objętych badaniem., lekoopornych wobec stosowanych w badaniu leków lub leczonych uprzednio klozapiną. Nie uczestniczyły w badaniu także kobiety w ciąży lub w okresie karmienia piersią
Kwetiapinę i ziprasidon podawano dwa razy dziennie. Natomiast olanzapine, perfenazynę i risperidon raz dziennie, ale dla zachowania „zaślepienia” próby, połowa z grupy pacjentów leczonych tymi lekami otrzymywała je dwa razy dziennie.
Najważniejszą miarą skuteczności leków była długość ich przyjmowania przez pacjentów. To znaczy, że leki porównywano ze sobą na podstawie wskaźników przerwania leczenia z jakichkolwiek powodów. Zdaniem autorów badania przerwanie lub zmiana leczenia jest zjawiskiem częstym i stanowiącym poważny problem w terapii schizofrenii. Przerwanie leczenia zawiera w sobie zsumowane oceny zarówno przez pacjenta i przez lekarza skuteczności, tolerancji i bezpieczeństwa leczenia. Jest to całościowy wykładnik bilansu pomiędzy korzyściami z terapii, a jej niedogodnościami lub powikłaniami. Pozostałe wskaźniki skuteczności leków obejmowały: przyczynę zmiany leczenia oraz oceny przy pomocy skali PANSS oraz CGI.
