Mimo podobieństw w pisowni wymienionych w tytule pojęć oraz faktu, że wszystkie należą do tzw. objawów wytwórczych, różnią się one (od siebie) pewnymi cechami.
Objawy i przebieg halucynacji
Halucynacje, pseudohalucynacje, halucynoidy to omamy sensoryczne, które mogą mieć formę wzrokową, słuchową, dotykową, smakową lub węchową. Mogą być wywołane przez substancje psychoaktywne, leki, choroby neurologiczne lub zaburzenia psychiczne. Omamy wzrokowe mogą mieć formę świetlnych lub ciemnych plam, linii, kształtów lub postaci. Mogą również obejmować wrażenia iluzji ruchu, takie jak widzenie wirujących plam lub postaci.
Halucynacje (omamy)
Powstają bez udziału bodźca zewnętrznego, tzn. nie jest potrzebny „realny” przedmiot, by ten objaw patologiczny powstał. Jednocześnie odbierany jest przez zewnętrzne narządy zmysłów (wzrok, węch itp.).
Pacjent nie ma wglądu w wymieniony objaw (jest wobec niego bezkrytyczny – inaczej mówiąc nie wie, że dany objaw jest przejawem choroby).
Pseudohalucynacje (omamy rzekome)
Charakteryzują się wszystkimi wyżej wymienionymi cechami z wyjątkiem tego, że nie odbierane są przez receptory zewnętrzne, ale umiejscawiane w przestrzeni niewłaściwej dla danego bodźca (np. nieistniejąca w rzeczywistości postać nie jest odbierana przez odpowiedni dla niej analizator – wzrok, tylko wyobrażana).
Halucynoidy
podobnie do poprzednich, powstają bez „rzeczywistego” bodźca zewnętrznego. Odbierane mogą być na dwa wyżej wymienione sposoby (tzn. tak jak halucynacje lub jak pseudohalucynacje). Jednak w odróżnieniu od dwóch wcześniejszych pacjent jest wobec nich krytyczny (wie, że są przejawem choroby).
Można jeszcze wspomnieć o podobnych doznaniach do omamów, które mogą wystąpić u osób zdrowych: tzw. omamy przysennie: omamy hipnagogiczne - przed zaśnięciem lub hipnopompiczne - po przebudzeniu. Pozostałe doznania świadczą o zaburzeniu psychicznym.
Kiedy udać się do lekarza i leczyć halucynacje?
Objawy zaczynają zaburzać funkcjonowanie pacjenta.
